Rookmelders binnenkort ook verplicht in bestaande bouw
Henry Rutjes, expert Fire Safety & Security bij Kiwa
Net als in tal van andere Europese landen moet vanaf 1 juli aanstaande ook in ons land elke woning zijn voorzien van rookmelders op iedere verdieping. Deze verplichting was al sinds 2003 van toepassing op nieuwbouwwoningen, maar geldt vanaf deze zomer dus ook voor bestaande huizen. Hoewel op dit moment al in driekwart van de huizen rookmelders aanwezig zijn, zullen er naar aanleiding van nieuwe wetgeving miljoenen nieuwe rookmelders worden aangeschaft. Waar moet je bij de aanschaf van zo’n apparaat op letten?
Volgens de Risicomonitor Woningbranden van het Verbond van Verzekeraars kwamen er in 2020 bij verzekeraars ruim 66 duizend meldingen van woningbrand binnen, tweeduizend meer dan in het jaar ervoor. Die branden veroorzaakten een totale schade van 225 miljoen euro. Bovendien raakten bij die branden vele honderden mensen gewond, waarvan dertig dodelijk. Dat het aantal woningbranden na een jarenlange daling weer steeg, kan mogelijk worden verklaard doordat er in 2020 massaal werd thuisgewerkt in verband met de coronapandemie.
Verschil tussen leven en dood
Omdat die thuiswerktrend hoogstwaarschijnlijk blijvend is en we in onze woningen steeds meer gebruik maken van oplaadbare elektrische apparatuur, blijft brandpreventie een belangrijk aandachtspunt. Bij een brand kan vroegtijdige signalering letterlijk het verschil maken tussen leven en dood. Het belangrijkste instrument daarbij is de rookmelder. Met een goede rookmelder kan brandschade aan huis en eigendommen worden beperkt en misschien zelfs worden voorkomen. En loopt het écht uit de hand, dan stelt een rookmelder de bewoners in staat om de woning veilig te verlaten.
Optische rookmelders
Rookmelders zijn er in alle soorten en maten. De meestgebruikte variant is de zogenaamde optische rookmelder. Dit type rookmelder zendt continu een lichtbundeltje uit dat door een lichtgevoelige cel wordt opgevangen. In geval van brand wordt het licht uit dat lichtbundeltje gedeeltelijk verstrooid of geabsorbeerd door rook, waardoor het niet correct wordt opgevangen door de lichtgevoelige cel. Zodra de rookmelder dit detecteert, treedt er een alarmsignaal in werking. Hoewel het werkingsprincipe van de optische rookmelder relatief eenvoudig is, is de kwaliteit van de technische componenten van zo’n apparaat cruciaal voor een, blijvend, goede werking. Het is dan ook verstandig om er bij de aanschaf van een rookmelder op te letten dat deze voldoet aan de geldende kwaliteitseisen.
Europese kwaliteitsnorm
Een rookmelder die in een woning wordt gebruikt, moet volgens de Nederlandse wet voldoen aan verschillende eisen. Zo is in elk geval certificering tegen de Europese kwaliteitsnorm EN 14604 verplicht. Betreft het een rookmelder op netstroom, dan is ook een NEN 2555-certificaat vereist. Ook moet een rookmelder de bekende CE-markering dragen. Certificering tegen een kwaliteitsstandaard als de EN 14604 garandeert onder meer dat de energievoorziening van de rookmelder in orde is, dat de rookmelder op tijd rook signaleert en natuurlijk dat er een goed geluidssignaal wordt afgegeven.
Waar moet een goedgekeurde rookmelder aan voldoen?
Zo’n CE-markering en EN 14604-certificering kan een fabrikant van rookmelders natuurlijk niet zo maar op zijn product plakken. Hiervoor moet het betreffende apparaat zijn getest door een onafhankelijke testinstantie. Speciaal voor het testen van rookmelders en andere apparaten voor brand- en inbraakbeveiliging beschikt Kiwa als onafhankelijke specialist op het gebied van testen, inspecteren en certificeren over een modern laboratorium. Fabrikanten kunnen hier terecht om een CE-markering te behalen voor hun producten en deze te laten testen tegen de eisen uit onder meer de EN 14604. Bij dit laatste worden rookmelders onderworpen aan een uitgebreid testprogramma waarin antwoord verkregen moet worden op onder meer de volgende vragen:
- Signaleert de rookmelder ook minder dichte rook? Maakt het uit van welke kant de rook komt? Blijft de melder ook werken na het eerste alarm?
- Reageert de rookmelder op alle types rook? Verschilt de werking bij de verschillende soorten brandbaar materiaal?
- Werkt de rookmelder ook als het tocht? Of als het apparaat in de zon hangt of op een vochtige of tochtige plek?
- Kan de rookmelder tegen een stootje en is het apparaat bestand tegen trillingen en elektrostatische of elektromagnetische velden?
- Laat de melder zich op tijd (volgens de norm: één maand van tevoren) horen als de batterij bijna leeg is? Zendt de rookmelder een waarschuwingssignaal uit als er een probleem is?
- Is het alarmsignaal van de rookmelder luid genoeg en houdt het voldoende lang aan?
Meer weten?
Bent u een huiseigenaar? Wacht dan niet tot juli en check nu al of u op elke verdieping en bij eventuele vluchtroutes een rookmelder hebt hangen. Huurt u een woning? Dan is het aanbrengen van rookmelders de verantwoordelijkheid van de verhuurder. Of een rookmelder voldoet aan de eisen kunt u zelf controleren: zowel op de verpakking als op de rookmelder zelf is normaal gesproken vermeld of een apparaat CE-gemarkeerd en/of EN 14604-gecertificeerd is. Bent u een fabrikant of importeur van rookmelders? Bij Kiwa kunt u uw producten snel en efficiënt laten testen. Neem contact op voor meer informatie of ga naar: https://www.kiwa.com/nl/en/specials/fire-safety-and-security/.