Waarom waterstof essentieel is in de energietransitie

De energietransitie betekent nogal wat: het gebruik van fossiele brandstoffen afbouwen en overstappen naar duurzame, schone energiebronnen. Waterstof speelt hierbij een sleutelrol. Hoewel waterstof al lange tijd wordt gebruikt in industriële processen, krijgt het nu steeds meer aandacht als schone energiebron. Maar waarom is waterstof zo essentieel in deze transitie? Laten we daar eens induiken. 

Waterstof in de mix van duurzame energiebronnen 

In de energietransitie worden duurzame energiebronnen en -dragers steeds vaker als mix ingezet. Zon en wind springen waarschijnlijk meteen in gedachten. Begrijpelijk, want deze bronnen zijn hernieuwbaar, schoon en de technologieën erachter zijn de laatste jaren snel goedkoper geworden. Maar er zit een addertje onder het gras: zon en wind zijn afhankelijk van de weersomstandigheden. Dat betekent dat deze energiebronnen niet altijd beschikbaar zijn wanneer we ze nodig hebben. Hier komt waterstof om de hoek kijken. 

Waterstof kan namelijk worden gebruikt als energieopslag. Wanneer er een overschot aan zonne- of windenergie is, kan dit overschot worden omgezet in waterstof via elektrolyse. Die waterstof kan vervolgens weer worden omgezet in elektriciteit op momenten dat de vraag hoger is dan het aanbod van zon en wind. Hierdoor werkt waterstof als een flexibele aanvulling op zon en wind. 

Energieopslag in waterstof en de netcongestie 

Daarnaast heeft deze energieopslag nog een ander voordeel. In Nederland krijgen we steeds meer te maken met netcongestie: door de inzet van meer zon en wind als vervanging van fossiele brandstoffen, wordt ons elektriciteitsnet meer belast. Zoveel meer zelfs, dat er file op het netwerk ontstaat. De wachttijden voor aansluiting op het elektriciteitsnet lopen hierdoor fors op. De opslag in waterstof helpt om de betrouwbaarheid van ons totale energiesysteem te waarborgen. 

Groene waterstof en decarbonisatie 

Een andere belangrijke reden waarom waterstof een grote rol speelt in de energietransitie is de toenemende roep om decarbonisatie. In veel sectoren is het moeilijk, zo niet onmogelijk, om volledig over te stappen op elektriciteit. Denk bijvoorbeeld aan zware industrieën zoals staalproductie of de chemische sector.  

Deze sectoren gebruiken vaak fossiele brandstoffen vanwege de hoge temperaturen die nodig zijn in hun processen. Waterstof biedt hier een schoner alternatief. Met name groene waterstof – waterstof die geproduceerd wordt met behulp van hernieuwbare elektriciteit – kan helpen deze industrieën te verduurzamen zonder dat zij hun productieprocessen volledig hoeven om te gooien. 

Omgaan met de eigenschappen van waterstof 

De inzet van waterstof vraagt wel om een aantal aanpassingen: het heeft namelijk een aantal andere eigenschappen dan aardgas.  

Bij de afweging hoe en of uw organisatie waterstof in wilt zetten als onderdeel van de duurzame energiemix, is het dan ook van belang om daarmee rekening te houden.  

Neem de omschakeling van aardgas naar waterstof in een industrieel proces: dat heeft impact op de processen, en de materialen en componenten die hierbij gebruikt worden. Denk bijvoorbeeld aan ombouwen van branders op aardgas om deze geschikt te maken voor waterstof.  

Ook bij het zelf opwekken en opslaan van waterstof komen er een aantal belangrijke elementen kijken. Denk bijvoorbeeld aan odorisatie: het toevoegen van een kenmerkende geur aan de reukloze waterstof voor de veiligheid, vergelijkbaar met de geur die aan aardgas wordt toegevoegd.  

Testen en onderzoeken rondom waterstof 

In Kiwa’s geavanceerde testlab helpen we bij de afwegingen rondom waterstof met technische assistentie, testen, inspectie en certificering van oplossingen voor de waterstofketen.