Vraag en antwoord

In de NEN-EN-3 +A1:2007 is vastgelegd dat de kleur van een blustoestel rood dient te zijn (RAL 3000).

In het Besluit Draagbare Blustoestellen 1997 is bepaald dat blustoestellen een Rijkstypekeur moeten hebben voordat het op de Nederlandse markt mag worden verkocht, gebruikt of ingevoerd. Een Rijkstypekeurnummer wordt voor 5 jaar afgegeven en dient daarna vernieuwd te worden. Verder is bepaald dat het Rijkstypekeur geldig blijft zolang de leverancier of producent originele onderdelen kan leveren. Inclusief de in het typekeur gespecificeerde blusstof. Dit betekent dat de reeds in de handel aanwezige apparaten onderhouden moeten kunnen worden. De importeur mag na 5 jaar geen apparaten meer invoeren onder het oude, verlopen nummer. De apparaten mogen nog wel verkocht worden onder het oude, verlopen nummer, mits deze zijn geproduceerd tijdens de 5 jaar geldigheid van het Rijkstypekeurnummer. 

Op alle blustoestellen die goedgekeurd zijn voor Nederland staat op het etiket een ellips met daarin het Rijkstypekeur. Onder Rijkstypekeur zoeken kunt u kijken of het een geldig Rijkstypekeur is.

1. In de binnenste ellips wordt het rangnummer vermeld, met een cijferhoogte van 6 mm.
2. In de buitenste ellips worden de volgende zaken vermeld, met een letter- en cijferhoogte van 3 mm:

• bovenin: het derde en vierde cijfer van het jaar en de maand van afgifte van het bewijs van typekeuring in twee cijfers (bijvoorbeeld 05-04 = jaar 2005, maand april)
• links de \"B\" van \"Besluit draagbare blustoestellen\";
• rechts het jaartal van het Besluit draagbare blustoestellen;
• onderin de letters \"BZ\" van \"Binnenlandse Zaken\".

In het Besluit Draagbare Blustoestellen 1997 wordt onder een blustoestel verstaan: een voor het bestrijden van brand bestemd voorwerp dat door middel van het uitvoeren van eenvoudige handelingen in werking kan worden gesteld en gehouden, waarvan de inrichting zodanig is dat de bestrijding van brand plaatsvindt door middel van een zich in het blustoestel bevindende vulling en waarvan de gebruiksklare massa niet meer bedraagt dan 20 kg. Er is dus duidelijk geen minimum aangegeven, elke blusser, hoe klein ook, dient aan het Besluit te voldoen.

De bluscapaciteit van een blustoestel is afhankelijk van de kwaliteit van het toestel, alsmede de hoeveelheid en soort blusmiddel. De bluscapaciteit wordt in een getal (rating) aangegeven en staat op het toestel vermeld. Deze rating wordt bepaald door het blustoestel te onderwerpen aan zogenaamde genormeerde branden. Het toestel wordt goedgekeurd indien de hiervoor vereiste rating wordt gehaald. Op het bedieningsetiket, ook wel transfer, kunt u de behaalde rating bijvoorbeeld 34A 233B C terugvinden.

Brandklasse A

• Brandstof: Vaste stoffen die onder gloedvorming verbranden
• Kenmerk: Gloed en vlammen
• Voorbeelden: Hout, papier, textiel, niet smeltende kunststoffen

Brandklasse B

• Brandstof: Vloeistoffen en smeltende vaste stoffen
• Kenmerk: Vlammen
• Voorbeelden: Oplosmiddelen, benzine, olie, was, vet en kunststoffen
• Voor brandbare polaire stoffen (bijvoorbeeld alcohol), dient aanvullend getest te worden door een geaccrediteerd testhuis. De rapportage dient conform de EN3-10:2009 te worden aangeleverd. Onderdeel polaire stoffen.

Brandklasse C

• Brandstof: Gassen
• Kenmerk: Vlammen
• Voorbeelden: Propaan, butaan, aardgas, LPG en acetyleen

Brandklasse D

• Brandstof: Metalen
• Kenmerk: Gloed
• Voorbeelden: Natrium, magnesium en aluminium

Brandklasse F

• Brandstof: Olie en vetten
• Kenmerk: Vlammen
• Voorbeelden: Frituurpannen en motorolie.

Voor kantoren of vergelijkbare situaties worden in het algemeen schuimblussers gebruikt. Deze brandblussers hebben een hoog blusvermogen op vaste stoffen (A klasse) en zijn redelijk veilig te gebruiken bij elektronica, zoals computers, kopieermachines en faxen. Na een blusactie kan het schuim eenvoudig worden opgeruimd met water. Poederblussers worden normaal gesproken toegepast als het brandgevaar hoog is of in ruimtes waar het poeder geen nadelig effect op heeft. Bijvoorbeeld buiten bij benzinestations. De koolzuursneeuwblusser (CO2 blusser) is een speciale brandblusser die wordt geadviseerd in hoogwaardige technische ruimtes bijvoorbeeld serverruimtes. Voor specifieke brandrisico's zoals bijvoorbeeld vet en olie branden zijn brandblustoestellen met brandklasse F ontwikkeld. Voor metaalbranden is de D-blusser ontwikkeld.

Het Milieukeur op blustoestellen betekent dat deze aanmerkelijk minder milieubelastend zijn dan soortgelijke andere blustoestellen. Er worden eisen gesteld aan het gebruik van stoffen die gevaarlijk zijn voor het gezondheid en het milieu. Zo mogen in het blusmiddel geen stoffen toegepast worden die volgens de Europese regels geclassificeerd zijn als (zeer) toxisch, schadelijk, bijtend, corrosief of sensibiliserend. Daarnaast worden eisen gesteld aan de functionele kwaliteit en de productinformatie.Indien het blustoestel voldoet aan de eisen mag het keurmerk worden aangebracht op het blustoestel. Goedgekeurde blustoestellen met milieukeur kunt u vinden op de website van SMK.

Regelmatig dient er controle van en onderhoud aan kleine blusmiddelen plaats te vinden. Goed onderhoud van blustoestellen is werk voor professionals. Zij moeten de producten die ze moeten controleren en onderhouden door en door kennen, op de hoogte zijn van hun werking, en weten welke controle- onderhoudsaspecten van vitaal belang zijn voor een goede werking. Het onderhoud moet gebeuren conform de instructie zoals vastgelegd in de NEN 2559. Hierin is bepaald dat onderhoud aan kleine blusmiddelen jaarlijks plaats moet vinden. Klik hier voor een overzicht van alle aspecten uit de NEN 2559.

In 2010 heeft het kabinet besloten in het kader van lastenverlichting voor het bedrijfsleven de eis voor het onderhoud aan kleine blusmiddelen te wijzigen en te bepalen op minimaal 1 x per 2 jaar. Dit is bevestigd in het nieuwe Bouwbesluit 2012. Vaker mag dus wel maar hoeft wettelijk niet. Diverse andere wetten (Besluit Gevaarlijke stoffen, Milieuwetgeving, etc.) eisen soms een jaarlijkse controle. Voor de onderhoudsbedrijven geldt dat zij zich aan alle wetten moeten houden en dus per klant moeten kijken, beoordelen en afspreken met welke frequentie er onderhoud gepleegd moet gaan worden. Een belangrijk aspect hierbij is dat bij veel objecten, waar het onderhoud gepleegd moet gaan worden, ook slanghaspels aanwezig zijn en die moeten jaarlijks onderhouden worden. Daarnaast wordt door veel verzekeraars geëist dat het onderhoud aan blusmiddelen jaarlijks wordt uitgevoerd. Klik hier voor een overzicht van bedrijven die erkend zijn voor onderhoud aan draagbare blustoestellen.

Voor blustoestellen die uitsluitend:

a. zijn bestemd voor experimentele doeleinden,
b. zijn bestemd voor exposities,
c. zijn bestemd voor gebruik als monster bij een ingevolge het Besluit Draagbare Blustoestellen te verrichten keuring, of
d. tijdelijk in Nederland verblijven zonder dat het oogmerk aanwezig is deze met het oog op gebruik in Nederland te verhandelen kan Kiwa FSS namens het Ministerie van Binnenlandse Zaken volgens artikel 4 van het Besluit Draagbare Blustoestellen een machtiging afgegeven waarmee het is toegestaan deze blustoestellen met bijbehorende vullingen in te voeren.

De NEN 4001:2005 nl omschrijft de projectering van draagbare en verrijdbare blustoestellen in gebouwen, met uitzondering van particuliere woningen. Bij het opstellen van deze norm is het blusvermogen van blustoestellen volgens NEN-EN 3-7 en NEN-EN 1866 als basis gehanteerd.

Draagbare blustoestellen vallen onder de richtlijn drukapparatuur (97/23 EG van 29 mei 1997) De richtlijn geldt niet alleen in Nederland, maar in alle landen van de Europese markt. Om aan te tonen dat het blustoestel voldoet aan deze richtlijn is een verklaring van overeenstemming door een Notified Body vereist. Als deze verklaring is afgegeven, mag het CE-merk op het blusapparaat worden aangebracht. Het CE-keurmerk zegt niets over de bluseigenschappen van het apparaat, alleen dat het veilig is m.b.t. de drukvastheid.

Niet alle draagbare blustoestellen zijn direct geschikt om de zeer lastige en intense lithiumaccubrand aan te kunnen.

Voor het blussen van een lithiumbrand dient een draagbaar blustoestel door een onafhankelijk testinstituut getest te zijn volgens de Nederlands Technische Afspraak 8133 (NTA 8133). De NTA 8133 richt zich op het stoppen van het verbrandingsproces van een Lithiumbrand. 

Kiwa zorgt, als onafhankelijk testinstituut, voor de waarneming van de test, de verslaglegging en het eindrapport waarin het resultaat van de blustest wordt opgeschreven. Deze test dient als aanvulling op het toelatingsproces voor het Nederlands Rijkstypekeur.

Vraag uw leverancier naar het rapport van deze test. 

Kijk voor meer informatie over deze test op onze productpagina NTA 8133 test Lithium Brandblussers.