Waterstof @ gebouwde omgeving

In Nederland staan in totaal negen miljoen gebouwen die van warm water en verwarming moeten worden voorzien. Op dit moment gebeurt dat voor het grootste deel (voor tachtig procent) met aardgas, wat dan ook de belangrijkste energiebron is in de gebouwde omgeving. Om onze afhankelijkheid van aardgas te beperken en de emissie van koolstofdioxide verder terug te dringen, zetten we steeds meer in op ‘aardgasvrij’. Dat betekent dat er aardgasalternatieven moeten worden gevonden die duurzaam of emissievrij zijn. 

Waterstof kan zowel duurzaam als emissievrij zijn en dus is het niet vreemd dat lokale overheden, netbeheerders, woningbouwcorporaties en andere stakeholders momenteel de meest uiteenlopende toepassingen van waterstof in de gebouwd omgeving onderzoeken. Zo hebben fabrikanten van cv-ketels de eerste prototypes van waterstofketels al gepresenteerd en lopen op tal van locaties Nederland projecten rondom warmte- of energievoorziening met behulp van waterstof. Een kleine greep daaruit:

• In de Rotterdamse deelgemeente Rozenburg loopt sinds begin 2019 een proef waarbij een appartementencomplex wordt verwarmd met HR-ketels op lokaal geproduceerd waterstof.
• Het eiland Goeree-Overflakkee is door de provincie Zuid-Holland aangewezen als ‘proeftuin’ voor de provinciale Energieagenda. In het kader daarvan moet Stad aan ’t Haringvliet in 2025 volledig over zijn op waterstof. 
• Groningen Seaports investeert in infrastructuur om groene waterstof (opgewekt met duurzame energie van windmolens en zonneparken) te distribueren naar (chemische) industrie in de regio.
• Het Waddeneiland Ameland verduurzaamt zijn energievoorziening in het initiatief Duurzaam Ameland. Onderdeel daarvan zijn tientallen over het eiland verspreide brandstofcellen die de energievoorziening aanvullen als het lokale zonnepark tijdelijk niet genoeg levert.
• Gemeentes, bedrijfsleven en onderwijs in de regio Apeldoorn-Deventer-Zutphen werken in Cleantech Regio samen aan onder meer het verduurzamen van de energievoorziening. In het kader daarvan wordt het Apeldoornse cultuurcentrum vanaf 2019 verwarmd met waterstof.

Waterstofrevolutie

Bovenstaande voorbeelden illustreren dat waterstof ook in Nederland bezig is aan een opmars en dat we misschien wel aan de vooravond staan van een waterstofrevolutie. In Groot-Brittannië is de revolutie in een aantal regio’s al volop bezig. Zo verzorgt de eilandengroep Orkney (22 duizend inwoners) met behulp van wind en waterstof de eigen energievoorziening volledig duurzaam. En in Leeds, met bijna 450 duizend inwoners de achtste stad van Groot-Brittannië, wordt gewerkt aan ambitieuze plannen om in 2026 volledig op waterstof te draaien. In het kader van dit project, H21, is (onder meer door Kiwa) tot op straatniveau uitgezocht wat ervoor nodig is om Leeds van het aardgas af te krijgen en niet alleen de energievoorziening, maar bijvoorbeeld ook kooktoestellen, etc. op waterstof te laten draaien.