Infraspecialist Van Vulpen borgt veilig werken op SCL-niveau 4

Alle hens aan dek voor veiligheid’

Met de Safety Culture Ladder (SCL), de vroegere Veiligheidsladder, kunnen organisaties stapsgewijs het veiligheidsbewustzijn van hun medewerkers vergroten en zo het aantal ongelukken op de werkvloer terugdringen. Dat laatste blijft namelijk nodig, ook in de grond-, weg- en waterbouw (GWW) waarin de Gorinchemse infraspecialist Van Vulpen actief is. Het bedrijf is dan ook al enige jaren gecertificeerd op SCL-niveau 4. Jaco van der Ree, veiligheidskundige bij Van Vulpen vertelt er meer over.

De Safety Culture Ladder is een instrument waarmee organisaties veiligheid kunnen verankeren in hun manier van werken. ‘Met de SCL kan het veiligheidsbewustzijn van medewerkers worden gemeten en kunnen de processen die daarmee samenhangen worden gestroomlijnd’, vertelt Jaco van Vulpen. ‘Organisaties kunnen zich hierop laten toetsen door een onafhankelijke erkende instantie als Kiwa. Aan de hand van interviews en observaties wordt dan de actuele situatie in kaart gebracht en gekoppeld aan één van de vijf SCL-treden. Door het veiligheidsbewustzijn van medewerkers vervolgens actief te stimuleren kan worden toegewerkt naar een hogere trede en de behorende certificering.’

Verplicht onderdeel

De SCL werd ruim tien jaar geleden als de Veiligheidsladder ontwikkeld door ProRail en norminstituut NEN. Het oorspronkelijke doel was het bevorderen en stimuleren van veilig werken binnen de spoorsector. Inmiddels wordt de SCL al jaren ook buiten de spoorsector gebruikt, in Nederland en in landen als Duitsland, België, Frankrijk en Noorwegen. De SCL wordt door grote aanbesteders als ProRail, TenneT en het Rijksvastgoedbedrijf gebruikt bij de selectie van leveranciers en is sinds 2022 in het kader van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) een verplicht onderdeel in veel aanbestedingen en contracten.

Early adopter

Van Vulpen, een van Nederlands grootste aannemers op het gebied van ondergrondse infra, is een “early adopter” als het gaat om de SCL. Het bedrijf is als sinds 2014 gecertificeerd, waarvan de laatste drie jaar op niveau 4. ‘Niveau 4 van SCL wordt ook wel het “gedragsmatige niveau” genoemd. Er is dan sprake van een gestructureerd en actief veiligheidsbeleid binnen de organisatie, waarbij medewerkers zich bewust zijn van de risico's en gevaren op de werkvloer en daar proactief mee omgaan. Dat betekent dat medewerkers zich verantwoordelijk voelen voor hun eigen veiligheid en die van hun collega's en dat ze elkaar hierop aanspreken als dat nodig is.’

Continu verbeteren

Volgens Van der Ree wordt er op niveau 4 van de SCL alles aan gedaan om de veiligheidscultuur binnen de organisatie te verbeteren en te waarborgen. Bij Van Vulpen gebeurt onder andere door middel van trainingen, veiligheidscampagnes en het actief monitoren en rapporteren van veiligheidsincidenten. Ook maakt het bedrijf gebruik van systematische risicoanalyses en evaluaties van veiligheidsmaatregelen om continu te blijven verbeteren en spant Van Vulpen zich in voor verbeteringen binnen de gehele branche.

Consistent verhaal

SCL-gecertificeerde bedrijven worden jaarlijks getoetst, met een audit op locatie. Als veiligheidskundige was Jaco van der Ree nauw betrokken bij de laatste SCL-audit bij Van Vulpen. ‘Dat zijn wezenlijk andere audits dan bijvoorbeeld voor de gemiddelde ISO-norm en de VCA. Bij de SCL draait alles om houding en gedrag en dat kun je alleen meten door er letterlijk de hele organisatie bij te betrekken. Van receptie tot de medewerker op de kraan buiten, alle rollen worden bevraagd en daar moet een consistent verhaal uit komen. Zeker bij een certificering op SCL-niveau 4 waarbij je op alle beoordelingsaspecten logischerwijs een heel stuk beter moet scoren dan bij SCL-niveau 3.’

Veiligheidscultuur in stand houden

Hoewel SCL-niveau 5 onder bepaalde omstandigheden op projectniveau zeker mogelijk kan zijn, is volgens Van der Ree SCL-niveau 4 voor een organisatie als Van Vulpen het hoogst haalbare. ’We zijn dagelijks met duizenden mensen actief in de ondergrond, in de openbare ruimte. Als we dit veiligheidsniveau vast kunnen houden en kunnen uitbouwen, dan mogen we écht tevreden zijn. We zijn een organisatie die sterk groeit, waar dus veel nieuwe mensen instromen en waar gewerkt wordt met onderaannemers. Het is dan ook elke dag weer alle hens aan dek om onze veiligheidscultuur in stand te houden. Als je verslapt, zak je terug!’